![](/media/lib/247/n-kompu-eb02c41a142bf6323f0aea7a062b98e6.jpg)
Muzyczna historia Irlandii we współczesnych Indiach
17 maja 2016, 11:12Badając irlandzkie rogi z epoki żelaza, Billy Ó Foghlú, doktorant z Australijskiego Uniwersytetu Narodowego, odkrył, że tradycja muzyczna, którą uznaje się za od dawna martwą, ma się dobrze w Kerali w Indiach.
![](/media/lib/555/n-crawford-lake-fe91817853939a23fb91f6130b6d0ef6.jpg)
Geolodzy zaproponowali wzorcowe miejsce wyznaczające początek nowej epoki geologicznej, antropocenu
14 lipca 2023, 13:46Międzynarodowy zespół naukowy wybrał miejsce, które najlepiej reprezentuje rozpoczęcie nowej epoki geologicznej w dziejach Ziemi – antropocenu. Anthropocene Working Group (Grupa Robocza ds. Antropocenu) zaproponowała, by wzorzec granicy wyznaczający początek antropocenu znajdował się w osadach Crawford Lake w Kanadzie. Wzorce pomiędzy epokami geologicznymi są wyznaczane i rejestrowane od 1977 roku przez Międzynarodową Komisję Stratygrafii przy Międzynarodowej Unii Nauk Geologicznych. Wyznacza się je we wzorcowych profilach osadów i określa mianem wzorca GSSP (Global Boundary Stratotype Section and Point).
![](/media/lib/258/n-skipsea_castle_1-e142fb1ded11bb21314e62c62f07f544.jpg)
To nie normański zamek, a kurhan z epoki żelaza
7 października 2016, 15:46Archeolodzy odkryli, że 12-metrowy kopiec nie jest - jak sądzono - pozostałością normańskiej rezydencji rycerskiej typu motte, a unikatowym zabytkiem z epoki żelaza. Zdaniem archeologów z University of Reading Skipsea Castle w Yorkshire jest bardziej podobny do Silbury Hill w Wilsthire niż do rezydencji motte z okresu podboju normańskiego.
![](/media/lib/559/n-orki-7c6e00e78cf0cba49dc919e1a26487f2.jpg)
Od 20 000 lat żyją w tym samym miejscu. Orki u wybrzeży Japonii nie opuściły terenu przodków
22 sierpnia 2023, 10:16W czasie ostatniej epoki lodowej, przed około 20 000 lat, orki musiały opuścić swoje habitaty i znaleźć wody wolne od lodu. Badacze z Uniwersytetu Południowej Danii wykazali, że niektóre z nich znalazły takie miejsce w pobliżu Japonii i od tamtego czasu kolejne pokolenia ich potomków tam właśnie żyją. Na północnym Pacyfiku, w pobliżu wybrzeży Japonii i Rosji, żyje kilkanaście grup orek. Nie mają one ze sobą kontaktu, nie polują na te same zwierzęta, nie porozumiewają się tym samym dialektem, nie krzyżują się ze sobą. Jak to możliwe, skoro żyją tak blisko siebie i należą do tego samego gatunku?
![](/media/lib/351/n-trinity-3a008c108e60eb1c65b11a5bbf1ecb19.jpg)
Antropocen – trwają prace nad sformalizowaniem nowej epoki geologicznej
28 maja 2019, 11:15Grupa Robocza ds. Antropocenu (AWG), wpływowy 34-osobowy panel naukowy, przegłosowała, by uznać istnienie nowej jednostki geologicznej – antropocenu. Do roku 2021 formalna propozycja w tej sprawie zostanie złożona w Międzynarodowej Komisji Stratygraficznej, której głównym celem jest ustalenie standardowej dla całego świata tabeli stratygraficznej.
![](/media/lib/567/n-tainiaro2018-8631464e69dd2341d027c18fdc52e3ad.jpg)
Tainiaro – duży cmentarz łowców-zbieraczy sprzed 6500 lat na dalekiej północy
6 grudnia 2023, 11:41Stanowisko archeologiczne Tainiaro przez kilka dziesięcioleci umykało uwadze większości specjalistów i opinii publicznej. Tymczasem może kryć fascynujące tajemnice na temat naszej przeszłości. Któż by bowiem przypuszczał, że na dalekiej europejskiej północy, w odległości zaledwie 80 kilometrów na południe od kręgu polarnego, może znajdować się duże cmentarzysko łowców-zbieraczy z V tysiąclecia przed naszą erą? Stanowisko jest bowiem interpretowane jako cmentarz, mimo że w grobach nie znaleziono szkieletów.
![](/media/lib/320/n-emisja-36d893cf318586d07ec32e1e3ba885e3.jpg)
Lata 2010–2019 będą najgorętszą dekadą w historii pomiarów?
4 grudnia 2019, 08:12Każda z ostatnich 4 dekad była cieplejsza od poprzedniej, a obecna najprawdopodobniej nie będzie wyjątkiem, wynika z ostatniego raportu Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO). Oświadczyła ona, że lata 2010–2019 „prawie na pewno” będą najgorętszą dekadą znaną ludzkości. Co więcej, rok 2019 będzie drugim lub trzecim najgorętszym rokiem od 1850 roku.
![](/media/lib/585/n-wykopw-0239ff6ce50056c9c18521c741e94165.jpg)
Fragment statku z portu w Oslo okazał się starszy, niż sądzono. Pochodzi z końca epoki wikingów
29 lipca 2024, 10:25Bjørvika to część Oslo, w której znajduje się port. Tamtejsze dno morskie jest usiane szczątkami statków. W większości sa to jednostki z XVI i XVII w., chociaż zdarzają się zabytki z XV w., a w wyniku prowadzonych właśnie wykopalisk udokumentowano szczątki z XIV w. Jednak starsze pozostałości zdarzają się rzadko. Znaleźliśmy tylko jeden wrak z XIII wieku, mówi archeolog Håvard Hegdal. Nic więc dziwnego, że gdy więc pod pozostałościami nadbrzeża z ok. 1300 roku znaleziono świetnie zachowany fragment statku, początkowo uznano, że pochodzi z tego samego okresu.
![](/media/lib/103/n-wiecznazmarzlina-b5ed502d892a5e37c0f39c457e721555.jpg)
Naturalne zabezpieczenia zapobiegną ociepleniowemu sprzężeniu zwrotnemu ze strony metanu?
6 marca 2020, 10:21W wiecznej zmarzlinie i hydratach w głębi oceanów, uwięzione są olbrzymie ilości węgla. Od dawna słyszymy, że, w miarę wzrostu temperatury na Ziemi, węgiel ten może zostać uwolniony w postaci metanu – bardzo silnego gazu cieplarnianego – gwałtowanie przyspieszy globalne ocieplenie. Jednak ostatnie badania wskazują, że ten czarny scenariusz może się nie ziścić.
![](/media/lib/591/n-wikingowie-9d584c8f3f1dac87cf450a97ca44db78.jpg)
Wikingowie z Danii byli mniej brutalni niż wikingowie z Norwegii
26 września 2024, 08:37Przemoc jest jednym z podstawowych elementów ludzkiego działania i od dawna jest przedmiotem zainteresowania nauki. Uczeni z Norwegii, USA i Niemiec postanowili sprawdzić hipotezę mówiącą, że im silniejsza władza centralna i większa stratyfikacja społeczna, tym mniejszy poziom przemocy w społeczeństwie. Wykorzystali badania archeologiczne, socjologiczne, osteologiczne i filologiczne, by przyjrzeć się dwóm skandynawskim społecznościom z epoki wikingów, w czasie której Skandynawowie stali się słynni z „eksportu przemocy”.